BẮC CUNG HOÀNG HẬU LÊ NGỌC HÂN - Lê Ngọc Phái

Tác giả Lê Ngọc Phái

BẮC CUNG HOÀNG HẬU LÊ NGỌC HÂN

Bắc cung Hoàng hậu tuổi còn xuân

Đột ngột vua băng buổi tứ tuần (1)

Hai trẻ cút côi – Đau rát ruột!

Nửa chừng góa bụa – Xót thương thân!

Đức tài trí dũng sao oan trái?

Ngôn hạnh công dung lại bạc phần!

Bài “Vãn Ai tư” (2) lời thống thiết

Áng thơ tình sử khóc phu quân.

                     Lê Ngọc Phái

(1) Vua Quang Trung băng hà vào ngày 29.7 năm Nhâm Tý (1792), hưởng thọ 40 tuổi. Lúc ấy Bắc cung Hoàng hậu 22 tuổi, sống chung với vua mới được 6 năm, có hai con là Công chúa Ngọc Bảo (2 tuổi) và Hoàng tử Nguyễn Quang Đức (1 tuổi). Hoàng hậu mất khi 29 tuổi và hai người con cũng mất sớm (Ngọc Bảo lúc 12 tuổi,  Quang Đức lúc 10 tuổi).

(23) Bắc cung Hoàng hậu Lê Ngọc Hân đã viết bài "Ai Tư Vãn" để bày tỏ nỗi đau khổ và tiếc thương cho người chồng anh hùng sớm ra đi. Đây là một áng văn chương bất hủ, đặc biệt là nói lên nỗi đau của cuộc tình ngắn ngủi nhưng sâu đậm và lãng mạn giữa bà và Quang Trung Hoàng đế.